Eskimosi kanadyjscy w liczbach - Arktyka.org

Arktyka.org - Serwis o małych ludach Północy

Serwis o Małych Ludach Północy

Jesteś autorem tekstu?
Chcesz zamieścić artykuł?
Skontaktuj się »


Artykuły - Ameryka


Eskimosi kanadyjscy w liczbach


Prowincje Kanady zamieszkałe tradycyjnie przez
ludność Inuit
Dane: www.itk.ca

Podczas jednej z audycji radiowych w 2012 roku emitowanej przez Program II Polskiego Radia zostałem poproszony o określenie liczby Eskimosów zamieszkujących terytorium Kanady. Posłużyłem się wówczas ststystykami z początku lat '90-tych mając jednocześnie świadomość, że nie są już one kompletne. Postanowiłem zatem zaktualizować posiadane dane o najnowsze wyniki.

Ponieważ spis ludności, szczególnie na tak ogromnych i niedostępnych terenach, jest przedsięwzięciem dość mocno skomplikowanym i czasochłonnym, ststystyki takie nie pojawiają się zbyt często. Są też stosunkowo kosztowne do przeprowadzenia. Oto i one.


Kilka uwag dotyczących nazewnictwa

Jak definiujemy "Inuitów"? Zebrane dane, które przedstawione zostały w tabelach odnoszą się do osób, które uznają się za Eskimosów. Natomiast nie wliczone w statystyki zostały dane osób, którzy mimo iż mieli eskimoskich przodków, nie deklarują się jako Inuk.
Kto nie został uwzględniony w tabelach? W roku 2001, do kompletnych danych brakowało około 8% ludności z Terytoriów Północno-Zachodnich Kanady. Osoby te nie są zawarte w tabelach na podstawie kanadyjskich danych statystycznych. Wyjątek od całkowitej populacji Kanadyjczyków stanowi około 30.000 osób żyjących w tubylczych społecznościach, które nie brały udziału w spisie.
Kwestie geograficzne związane z Eskimosami z Labradoru. Informacje zawarte w tabelach i dotyczące Eskimosów labradorskich dotyczą zarówno prowincji Nowa Fundlandia jak i Labrador. Dla niektórych tabel dane te pochodzą specjalnie z regionu Nunatsiavut. "Wybrane społeczności Eskimosów", określone w Aboriginal Peoples Survey (APS) dotyczą terenów: Happy Valley - Goose Bay, Makkovik,Postville, Rigolet i Nain.
Dorośli i dzieci Eskimosów: różnice wiekowe. W powyższych tabelach za dorosłych określa się osoby w wieku 15 lat i więcej, podczas gdy dla dzieci przyjmuje się wiek 0-14 lat. Informacje dotyczące dzieci były zazwyczaj dostarczane przez dorosłego, który wiedział o nich najwięcej (zwykle rodzic lub opiekun).


Liczba Inuitów kanadyjskich


Dane pochodzą z raportu Inuit Tapiriit Kanatami z roku 2006,
Dane: www.itk.ca


Liczba Inuitów w stosunku do całej populacji Kanady


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na różnice procentowe młodej generacji, gdzie Inuit w wieku do 14 lat stanowią aż 35% populacji natomiast Kanadyjczycy nonative stanowią zaledwie 18%. Z jednej strony mamy pozytywny trend wzrostu populacji Inuitów, który niestety nie jest obarczony negatywnymi skutkami. Druga strona medalu to wiek młodych dziewczyn, które niejednokrotnie nie radzą sobie z rolą matki. Przyjęcie roli opiekuna nowej generacji w wieku 16 lat to bardzo często obowiązek, który przerasta możliwości młodych Inuitek nie tylko pod względem finansowym ale i emocjonalnym. Dodatkowo często utrudnia drogę dalszego kształcenia czy rozwoju zawodowego.


Inuici posługujący się językiem Inuit na co dzień


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca

Warto tutaj wspomnieć, że w Kanadzie używane są cztery główne dialekty języka Inuit: Inuinnaqtun, Inuktitut, Inuttitut oraz Inuvialuktun. W tabeli dotyczącej grup wiekowych możemy zauważyć, że podczas gdy 69% Eskimosów będących w stanie posługiwać się własnym językiem aż 50% wykorzystuje go jako języka używanego najczęściej w domu.


Średnia długość życia Eskimosów i nie-Inuitów mieszkających w Społecznościach Eskimoskich* w 2001 r.

* Tabela opiera się na informacjach dotyczących Eskimosów i nie-Eskimosów mieszkających w 6 społecznościach Eskimoskich na terenie North-West Teritorry w Kanadzie, 28 społeczności w Nunavut, 14 w Nunavik i 6 w regionie Nunatsiavut.


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca

Proszę zwrócić uwagę na znaczące różnice w długości życia między Eskimosami i Kanadyjczykami obydwu płci. Wskaźnik dla mężczyzn wynosi 12,6 roku na niekorzyść Inuitów, natomiast kobiety Inuit żyją krócej również o przeszło 12 lat.


Skłonność do popełnienia samobójstwa wśród Eskimosów, Indian i Kanadyjczyków ogółem

Dane dotyczące Inuit pochodzą za okres od 1999 do 2003 roku, natomiast dane dla Indian i pozostałych Kanadyjczyków odnoszą się do roku 2000.


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca

Jeżeli natomiast przyjrzymy się spożyciu alkoholu w 2001 roku to 37% dorosłych Eskimosów nie używało trunków wyskokowych. Dane dotyczące płci wskazuję, że 41% eskimoskich kobiet jest niepijących, natomiast odsetek mężczyzn wynosi 33%. Wśród tych, którzy uraczyli się drinkiem, 70% zrobiło to mniej niż 3 razy w miesiącu. 19% pijących zaszalało natomiast bardziej pijąc 5 lub więcej alkoholowych porcji podczas jednej imprezy, których częstotliwość wynosi 2 lub 3 razy w miesiącu.


Współczynnik dzietności

Współczynnik dzietności wskazuje średnią liczbę dzieci, jakie rodzi kobieta Innuit w czasie swojego życia. Dane wykazują, że przyrost naturalny Kanady zmniejsza się we wszystkich grupach, nie tylko wśród Innuitów i Indian.


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca

Na uwagę zasługuje fakt, że spora liczba kobiet swoje potomstwo karmi piersią. Badania przeprowadzone były dla dzieci w wieku od 4 do 14 lat. I tak, dane dla regionu Labrador to 51%, w Nunavik jest ich 57%, w regionie Nunavut współczynnik wynosi 59% a w Inuvialuit odsetek sięgnął 66%.


Aktywność przejawiana przez najmłodszych


Dane: Inuit Tapiriit Kanatami
www.itk.ca


Definicje

• Aborygeni - ogólne pojęcie obejmujące Inuitów, Indian (First Nations) i Metysów.
• Pierwsze Narody (First Nations )jest również pojęciem, które obejmuje Inuitów, Indian (First Nations) i Metysów.
• Terminy Aborygeni i Pierwsze Narody (First Nations) bywają stosowane zamiennie.
• Inuit to współczesny termin "Eskimo".
• First Nation to współczesne określenie "Indian".
• Inuici są określani jako aborygeni natomiast rzadziej (bądź w ogóle w niektórych przypadkach) jako Pierwsze Narody (First Nations), ponieważ termin ten (First Nations) stosuje się raczej do Indian. Eskimosi natomiast nie są Indianami.
• Określenie "Ludność rdzenna" jest ogólnym termin obejmującym Aborygenów lub First Peoples w Kanadzie i innych krajach. Na przykład, termin "Ludność rdzenna" kwalifikuje do swojego zbioru Inuitów w Kanadzie, Maori w Nowej Zelandii czy Aborygeni w Australii i tak dalej. Określenie "Ludność rdzenna" jest powszechnie używane w kontekście międzynarodowym. Tytuł deklaracji ONZ dotyczący praw rdzennej ludności jest najlepszym przykładem globalnej inkluzywności terminu "Ludności rdzennej".


Na podstawie raportu: Inuit Tapiriit Kanatami
Opracował: Włodek Rybicki

Pozostałe tematy, które mogą cię zainteresować

Praktycznie ludność Alaski stale rosła (rozpatrując przyrost na przestrzeni dekad: 1920, 1930, 1940 itd.) z jednym gwałtownym spadkiem na początku XX wieku, kiedy to skończyła się sławna gorączka złota na Alasce i poszukiwacze masowo zaczęli opuszczać niegościnne, wilgotne i nie oferujące podstawowych wygód tereny alaskanskiego interioru.

Oto jak przebiegały zmiany alaskańskiej populacji na przestrzeni lat i jakie sią prognozy na przyszłe oraz co z tego wynika.

więcej

W roku 1953 i 1955 rząd kanadyjski przeprowadził eksperyment zasiedlenia najdalszych krańców Dalekiej Północy. Operacja została przeprowadzona relokując społeczności tubylcze z Pond Inlet i Inukjuak (dawniej Port Harrison).
Mimo protestów Eskimosów, w roku 1953 na miejsce Resolute Bay dotarły 23 osoby i 27 psów. Program relokacji w początkowej fazie odbył się bez zapewnienia na miejscu niezbędnej infrastruktury. Kontrowersje w tej sprawie trwały od samego początku i w roku 1996 rząd Kanady zdecydował się wypłacić Eskimosom odszkodowanie w wysokości 10 milionów $. Teraz do tej kwoty dołączył również oficjalną notę z przeprosinami.

więcej



Szerokie spektrum zagadnień związanych z ludami rejonu arktycznego i subarktycznego powoduje, iż obok tematów ściśle powiązanych z autochtonami tych regionów, pojawiać się będą również teksty o nieco innej tematyce. Głośnym echem odbija się obecnie problem globalnego ocieplenia, które bezpośrednio przekłada się nie tylko na jakość ale i styl życia Ludów Północy. Te problemy 'makro', dotyczące Arktyki, jak i wiele cech wspólnych dla wszystkich autochtonów Północy zostały zaszeregowane jako tematy ogólne i można je znaleźć pod poniższym linkiem.

test
Tematy ogólne

Z uwagi na to, iż różne 'kraje arktyczne' prowadzą odmienną politykę wobec tego regionu oraz posiadają w różnym stopniu rozwiniętą infrastrukturę i plany zagospodarowania Północy, poniższy podział został dokonany regionalnie - według mapy.

Ameryka Azja
Teksty Teksty Teksty Teksty
Grenlandia Europa

Nie udało się uniknąć pewnych punktów stycznych między poszczególnym krajami jednak samo życie pokazuje, że polityczne podziały i granice państwowe nie stanowią już takiej bariery jak w czasach zimnej wojny. Natomiast nowe możliwości komunikacji i aktywizacja tubylczych społeczności łączą je jak nigdy dotąd. Zatem ów podział przyjmijmy umownie jako bardziej porządkujący układ portalu, niż stricte odnoszący się do rzeczywistości.